Marlon muebeitoa yu ajue beisie.

Marlon muebeitoa yu ajue beisie.
Let's learn a foreign language!

sexta-feira, 29 de outubro de 2010

Iomete pri la politiko en Brazilo por scivolemuloj

La Brazila politiko tre ĝenas min, ĉar malbonŝance ĝi estas nepre hontinda. Malĝoje ĝi estas apenaŭ amuzaĉo, vera fiaskego. Mi kredas ke preskaŭ la ĉiuj fikandidatoj nur blagas, multe mensogas, kaj mi pensas ke la gevoĉdonuloj bedaŭrinde ne scias ĝuste elekti siajn reprezentantojn. Mi provos klarigi la kialon ĉi tie.

Kelkaj naciaj partioj ĉiam invitas figurojn kiuj estas tutlande famegaj kaj bone konataj, ekz. geaktoroj, gekantistoj, gemuzikistoj, ktp. Pro multe da homoj ŝatas kaj subtenas tiajn personojn, ili ĝenerale sukcesas ricevi plurajn voĉdonojn. Kiam ili estas elektitaj, ili eblas venigi kune aliajn anojn de sia sama partio, kaŭze de nacia balotada leĝo rajtanta tian praktikon (kunporton).

La ĝenerala apogo estas tiel granda, ke tiuj geartistoj gajnas tiom da voĉdonojn – tre pli ol necesa - kaj tial povas dividi ilin kun du, tri, kvar aŭ eĉ pli da aliaj kandidatoj (kiuj ordinare estas diboĉiĝitaj civitanoj, koruptitaj politikistoj). Alimaniere tiaj fihomoj certe ne povus, ne rajtus, ne sukcesus esti elektitiaj de la brazila popolo. Pro tio ke ĉi-jare klaŭno kaj komediisto nomiĝata Tiririka iĝis kongresiston (bonvolu ne supozi ke mi malamas lin, sed mi ne konsentas), kvankam li diradis dum sia tuta politikkamparo ke li nepre ne sciis kion faras popola reprezentanto kaj ke Brazilo ne ebliĝus pli malbona ol sia nuna situo.

Do ŝajnas al mi, ke ĉi tie ne gravas atentigi aŭ prizorgi nek la sintenon nek la agojn nek la pasintecon nek la lertemon de viaj kandidatoj. Ĉiutage mi renkontas iun surstrate ripetantan, “Spite al ili stelas nian monon, ili memtempe laboras por ni”. Kia stulteco, se tio ne taŭgas.

Muroa vuevhekaro niela.

Yu bamuxue muebariesarietezei yu vamulei yu yhasaroas ojao rotiesa lazitao loka beiloatoa. Yu kietalei ramao yu Takoraroa - koarao larikao zo meikixao yu loatasie mexeiyao tarelalei Talamusie larikaos Evoakue kaylilei jueva rekalao zo neimeysuzei je yayzuzhei Tasabakusie bazuvei ya maoruyoa yhasavao lasoatao - Tasanosilei kieve Tamatoasie nueruelaxei ya beiytie vamao yeis oaroa layelao.

Tanoralei vielanao moasie veiyana ya kayazei, yu rotuzei, yu akuzei, yas oyluzei, ya naynuzei jes aynuzei moarieloarisei. Jiesuzei vusie moariesalazei, nabuzei vusie veyxajao juevas anao labeitao moariezuelisei, vuroa neimie vejuzei moariesolaotei, la zuerama vuyoa lamuzei yu abuyoa moasie kueta moariekasei za. Talaxizei, Taliesizei, Taloarisizei kayureinoa, tanorei, kameinoa, zulamei zuebuera moabeitoa borama.

Omuroa kaji zueratujao vusie vusekalazei, lienuroa nevabao voaba vuesomazei la boaras etuyzutao jueva za vuesoatazeis anelas atuesa moalasoa Takuroa yu areixuyoa mi vielana lalexazei. Voaytazei vusie vamao je vekayrazei vusie voabao viena moasashoa, la zera yeylazei besie eijalue, vayue moazueluyoas ozaole.

Evoayoa laoni bamuzei boya valutao vuebanorazei kinao zeilajeila vuexesamoyoa, yoa Taraoyvoalei moasie aya moabuyoa novei zo zhumei labeitei baseboxa nievazutao vuezuevietazei baza vuebaxekoasoa zueja. Tasabakuxue ayeivi keviexa vuezeles eixa!

domingo, 24 de outubro de 2010

Esperanto - difino kaj celaro

Laŭ mi, Esperanto estas la plej bona propono pri internacia lingvo.

Tiu supra aserto praviĝas, ĉar Esperanto estas la sola lingvo havanta la scienciajn ecojn, necesaj por plenumi tiu altvaloran socian rolon, nome: neŭtraleco, ampleksa akcepto, garantio pri longdaŭreco, logikeco, reguleco, klareco, facileco, pruvita efikeco en la praktiko, kaj interna ideo de monda frateco.

Ĝia neŭtraleco estas kompleta. Ĝi estas nur lingvo. Esperanto apartenas al neniu popolo kaj ne portas katenojn nek servilas al religiaj, politikaj, ekonomikaj aŭ rasaj postuloj. La sola tereno kie Esperanto ne montriĝas neŭtrala estas tiu de la socilingvistiko, kiel ni klarigas sube.

Temas pri longdaŭreco. Pro sia propono esti dua lingvo kaj pro sia neŭtraleco, Esperanto havas ampleksajn ŝancojn firmiĝi kiel longdaŭra servilo, kiel ponto inter popoloj de malsamaj naciaj lingvoj kal lokaj kulturoj. Nuntempe, Esperanto estas jam parolata de milionoj da homoj en ĉiuj anguletoj de la Tero. Troviĝas centroj por disvastigo de Esperanto en preskaŭ ĉiuj landoj, kun la oficiala apogo de Unuiĝinta Nacioj per UNESKO kaj la subteno de aliaj gravaj mondaj institucioj.

La taŭgeco kaj efikeco de Esperanto estas pruvitaj en la praktiko. Ni konsideru bonvole la ampleksan jaran kalendaron de internaciaj eventoj, je kiuj oni parolas nur en Esperanto, la abundan kaj kreskantan literaturan produktadon (pli ol 4 [kvar] mil titoloj), same kiel la kreskantan intereson de la ĝenerala publiko pri ĝia lernado, ĉefe en universitatoj tutmonde kaj en interreto, ĝia nuna plej granda disvastiga medio.

La logikeco kaj reguleco de Esperanto estas kvalitoj kiuj multe kunlaboras por ĝia sukceso. Esperanto havas nur 16 [dek ses] regulojn, sen esceptaĵoj. Ĝian sitezan gramatikan strukturon oni povas montri en unu paĝo. La Esperantaj verbaj tempoj kaj modoj estas tute regulaj kaj ĝian vortaron oni konstruas per intenacie konataj radikoj.

La klareco kaj belsoneco estas aliaj atutoj de Esperanto. Ĝia skribo estas tute fonetika. Oni skribas laŭ la sono kaj pronocas laŭ la skribo. Tio ebligas al komencanto ĝuste elparoli ajnan nekonatan esperantan vorton, sen timo mistrafi. Krome, la belsoneco kaj la agrableco de Esperanto estas laŭdata de ĉiuj kiuj unuafoje ĝin aŭdas.

La facileco. El tiuj ecoj de Esperanto devenas ĝia rapida kaj facila lernado far mezinteligentaj homoj, kun ŝparo da tempo, energio kaj mono. Verdire studi Esperanto ne estas kaporompa nek temporaba tasko.

Defenda rolo de etnaj kulturoj. Pro tio ke ĝi estas propono pri transnacia ligva komunikado, neŭtrala kaj tutmonda, Esperanto ankaŭ plaj bone ilas por defendi kaj ŝirmi minoritatajn kulturojn kontraŭ detruado. Kun la malapero de siaj lingvoj malapreis ankaŭ centoj da popoloj, kun siaj kulturoj. La propono estas: ĉiu popolo kun sia gepatra lingvo kaj Esperanto kiel sennacia rilatponto iter ili.

Pri la interna ideo. Aldone al ĉiuj supre menciitaj mirindaj ecoj, Esperanto estis dotita, ekde ĝia naskiĝo, de speciala homliga elemento, kapabla veki la senton de monda frateco inter siaj parolantoj, tiel kiel revis ĝia kara iniciatinto, la pola kuracisto Doktoro Lazaro Zamenhof. Tiun homligajn erojn li nomis "la interna ideo".

Tiamaniere, la Esperanta celaro povas esti tiel korekte sintezita: servi kiel pontolingvo en la komunikado inter homoj de malsimilaj lingvoj, tiel kontribuante, per sia altvalora idearo, por la unuiĝo, solidareco, amikemo, harmonio kaj paco inter la anoj de la Homaro. Bonvolu nepre partopreni la "verdan armeon"!

terça-feira, 5 de outubro de 2010

Politics in Brazil. A política no Brasil. Burajiru no Seiji

Brazilian politics is a sham! Brazil's elections are nothing but mummery! Candidates are the kings of slapstick! And voters are utterly air-headed! That's why a clown and comedian so-called Tiririca was overwhelmingly voted. Everything concerning that stuff is misleading and our freedom is fake, because parties avail themselves the popularity of some national figures and ask them to run and pay for their campaign and they end up elected and some smart and clever experienced but corrupt politicians take advantage of such stars' election by nonsense and good-for-nothing voters to slip back into the Congress on the grounds of the "balance law" that allows candidates receiving too many votes to share some of them with their counterparts, pulling them, drawing them, dragging them together, even actually not being given enough votes to become real and legitimate representatives chosen by the people... I do wonder when such a shameless and disgraceful situation will be changed...

Política no Brasil é uma farça! As eleições aqui são pura palhaçada! Os candidatos são um vergonha! E os eleitores são tremendamente ignorantes! É por isso que um palhaço comediante acabou sendo eleito! E os partidos se aproveitam da popularidade de celebridades, o que praticamente garante sua eleição pelo povo, e os coloca na frente de batalha para quando serem puxarem junto com eles outros candidatos, e alguns que são experientes, mas corruptos, infelizmente, e acabam de tornando representantes ilegítimos do povo tudo com base na permissão dada por meio de uma lei eleitoral! Quando será que isso vai mudar, hein?

Burajiru no seiji no koto wa Chiririka to iu kuraun ga kokumin no dairi toshite sentaku wo sarete shimatta hodo fukounimo hakukashii desu noni... Demo mada genjitsu wo miidasu koto ga dekizuni zenkoku seijika wo haji to shite inai kata mo imasu yo. Ainiku Burajiru no seitou wa osen ni yotte kegareta seijika wo ebareru koto ni seikou suru you ni ninki no ooi kashu ya joyuu wo senkyo no sanka no tameni shoutai suru no desu keredomo... Watashi wa "ittai sonna koto ga itsu kawaru no dearu ka" wo chanto kangaete imasu ga... Kitanai tsumi wo kasanete warui okonai wo tsunda hanzai ga majime de seijitsu na roudousha no hitobito ni kawatte Burajiru no seikai ni kuwawaru keiki wo ukete shimaimasu kara, watashitachi no senkyo wa uso de, itsuwari de, kyogi demoarimasu ne. Genzai jikkou sarete iru houritsu ni sansei shimasen dokoroka, kaizen sare sunawachi aratani sakusei sareta hou ga yoi to omotte imasu yo.